Bệnh tiểu đường nguy hiểm với nhiều biến chứng nặng: tim mạch, mắt, thận, thần kinh. Hiểu sớm để phòng tránh và kiểm soát hiệu quả.
Bệnh tiểu đường hiện là một trong ba bệnh không lây nhiễm gây tử vong cao nhất trên thế giới. Căn bệnh này tiến triển rất âm thầm, các triệu chứng thường mờ nhạt nên phần lớn người bệnh không nhận ra vấn đề cho đến khi biến chứng đã xuất hiện. Tại Việt Nam, chỉ khoảng 31% người mắc tiểu đường được chẩn đoán, còn lại hơn 55% chỉ phát hiện khi bệnh đã gây tổn thương nặng cho tim mạch, mắt, thận hoặc dây thần kinh. Đáng lo ngại hơn, số người trẻ trong độ tuổi 25–30 mắc tiểu đường type 2 đang tăng nhanh, cho thấy xu hướng trẻ hóa rõ rệt.
Biến chứng cấp tính của bệnh tiểu đường
Biến chứng cấp tính xảy ra trong thời gian ngắn và có thể đe dọa tính mạng ngay lập tức. Nhiều trường hợp rơi vào tình trạng hôn mê do tăng đường huyết quá mức hoặc tụt đường huyết đột ngột. Khi không được can thiệp kịp thời, người bệnh có thể tử vong trong thời gian rất ngắn. Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất, đặc biệt ở những người chưa từng biết mình bị tiểu đường.
Biến chứng mạn tính – âm thầm nhưng cực kỳ nguy hiểm
Khi đường huyết không được kiểm soát lâu dài, cơ thể sẽ dần xuất hiện các biến chứng mạn tính. Tim mạch là hệ cơ quan chịu tổn thương nặng nhất, bao gồm rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Hệ thần kinh cũng suy yếu, dẫn đến tình trạng tê bì, đau nhức, giảm cảm giác ở tay chân, thậm chí loét bàn chân và nguy cơ cắt cụt chi.
Ở nam giới, tiểu đường có thể gây rối loạn cương hoặc giảm khả năng sinh lý. Người bệnh cũng thường gặp các rối loạn tiêu hóa, khô da và suy giảm nội tiết. Đôi mắt là bộ phận dễ bị tổn thương với nguy cơ đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp và giảm thị lực trầm trọng. Thận dần suy yếu theo thời gian, dẫn đến suy thận mạn và phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận để duy trì sự sống.
Tiểu đường còn đặc biệt nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai vì làm tăng nguy cơ tiền sản giật, sảy thai, thai lưu hoặc biến chứng trong quá trình sinh nở. Song song đó, hệ miễn dịch của người bệnh suy giảm khiến cơ thể dễ nhiễm nấm, viêm răng miệng, viêm tiết niệu và nhiều loại nhiễm trùng khác.
Thực trạng đáng lo ngại tại Việt Nam
Số liệu cảnh báo cho thấy phần lớn bệnh nhân tiểu đường tại Việt Nam phát hiện bệnh quá muộn. Chỉ khoảng 31% người mắc bệnh biết tình trạng của mình, trong khi hơn 55% chỉ phát hiện khi cơ thể đã xuất hiện biến chứng nghiêm trọng. Độ tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ hóa, nhiều người trong độ tuổi 25–30 vẫn nghĩ mình khỏe mạnh nhưng đã âm thầm mang bệnh trong nhiều năm.
Lời khuyên để phòng tránh và kiểm soát tiểu đường
Việc phòng ngừa tiểu đường không quá phức tạp nếu duy trì lối sống lành mạnh. Bạn nên kiểm tra đường huyết và khám sức khỏe định kỳ, duy trì chế độ ăn ít đường và ít tinh bột tinh chế, kết hợp tập thể dục đều đặn mỗi ngày. Kiểm soát cân nặng, ngủ đủ giấc và hạn chế căng thẳng cũng đóng vai trò quan trọng. Đối với người đã được chẩn đoán, việc dùng thuốc hoặc sản phẩm hỗ trợ theo đúng hướng dẫn bác sĩ là yếu tố quyết định để hạn chế biến chứng.
